και “την προετοιμασία για τη σύγκληση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα τον Ιανουάριο του 2025, στη βάση της ”Διακήρυξης των Αθηνών”, η Άγκυρα επέλεξε γενικόλογες διατυπώσεις περί “καλής γειτονίας”. Ενώ κατέληξε σε μια ακόμη καταδίκη των επιθέσεων του Ισραήλ στην Γάζα.
Μπορεί η κυβέρνηση να επιμένει στην λογική της συνέχισης των «ήρεμων νερών» και την ανάγκη συνεργασίας στο μεταναστευτικό και τα θέματα χαμηλής πολιτικής, ωστόσο επί της ουσίας κάποια πρόοδος στα μείζονα θέματα δεν έχει υπάρξει. Συνολικά Μητσοτάκης – Ερντογάν έχουν συναντηθεί 10 φορές και οι τελευταίες έξι συναντήσεις επικεντρώθηκαν στην προσπάθεια αναθέρμανσης του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Αλλά για πόσο θα «αναθερμαίνεται» αυτός ο διάλογος όταν η Άγκυρα δεν έχει κάνει ούτε ένα βήμα πίσω από τις παράνομες διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και την Μεσόγειο; Γιατί είναι σαφές ότι επί της ουσίας η αναθεωρητική ατζέντα της Τουρκίας δεν έχει αλλάξει και ούτε πρόκειται.
Η έγερση θέματος «γκρίζων ζωνών» με αφορμή την ανακοίνωση της Αθήνας για δημιουργία θαλάσσιων πάρκων, το επεισόδιο στην Κάσο με αφορμή τις έρευνες για την πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου, η διαρκής επαναφορά ζητήματος «τουρκικής μειονότητας» σχεδόν σε όλες τις συναντήσεις Μητσοτάκη-Ερντογάν αλλά και η συμπερίληψη της «Γαλάζιας Πατρίδας» στα σχολικά βιβλία δείχνουν πόσο δύσκολο είναι να υπάρξει οποιαδήποτε προσέγγιση μεταξύ των δύο πλευρών. Δείχνουν όμως και κάτι άλλο ότι η Άγκυρα εκλαμβάνει τα «ήρεμα νερά» ως διαρκή υποχώρηση της Ελλάδος όσον αφορά την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Και σε αυτό ακριβώς συνίσταται το πρόβλημα. Διπλωματικοί κύκλοι επιμένουν στην ανάγκη διαλόγου με την Άγκυρα έστω και σε αυτή τη μορφή προκειμένου να αποφεύγεται η όποια κλιμάκωση μέσω της διπλωματίας, ωστόσο είναι σαφές ότι η Αθήνα πρέπει να ορθώσει και αυτή τις «κόκκινες γραμμές» της αλλά και να διασφαλίσει με σθένος τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Δύο είναι τα κρίσιμα ζητήματα που θα βρεθούν στο επίκεντρο το αμέσως επόμενο διάστημα. Το πρώτο αφορά την έναρξη των εργασιών για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος-Κύπρου, το οποίο βρέθηκε στο επίκεντρο και της συνάντησης Μητσοτάκη, Χριστοδουλίδη, Μακρόν στο περιθώριο της Γενικής Συνελεύσεως του ΟΗΕ, καθώς την περάτωση του έργου έχει αναλάβει γαλλική εταιρεία. Μετά την πολιτική συμφωνία Μητσοτάκη- Χριστοδουλίδη και την άρση των τελευταίων εκκρεμοτήτων, το επόμενο ερώτημα είναι πότε το ιταλικό πλοίο Ievoli Relume θα λάβει εντολή για συνέχιση των ερευνών. Το πλοίο βρίσκεται ελλιμενισμένο στην Λεμεσό και εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει τις έρευνες από την Κύπρο προς την Ελλάδα. Η Τουρκία αμφισβητεί και την κυπριακή ΑΟΖ, αναγνωρίζοντας μόνο χωρικά ύδατα 12 ν.μ. για την Κύπρο. Και εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς εάν θα υπάρξει τουρκική αντίδραση παρόμοια με αυτή της Κάσου, θέλοντας είτε να εμποδίσει τις εργασίες είτε να εξασφαλίσει αποδοχή της διεκδίκησης της ως όρο για την συνέχιση των εργασιών – ακόμη πιο επικίνδυνο. Εξάλλου το περίφημο «γεωπολιτικό ρίσκο», δηλαδή το ποιός θα αναλάβει τα έξοδα σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης του έργου λόγω τουρκικής εμπλοκής ήταν και ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» στις διαπραγματεύσεις Αθήνας-Λευκωσίας.
Το δεύτερο κρίσιμο θέμα είναι το τί μέλλει γενέσθαι με το Κυπριακό την ώρα που η Άγκυρα πιέζει με όλους τους τρόπους για την αναγνώριση του ψευδοκράτους με το πρόσχημα της άρσης της απομόνωσής του. Υπέρ της διεθνούς αναγνώρισης του ψευδοκράτους τάχθηκε χθες και ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το βήμα του ΟΗΕ και μάλιστα λίγη ώρα πριν την συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Σχολιάζοντας χαρακτηριστικά πως “η διεθνής κοινότητα πρέπει να άρει την απομόνωση στην οποία βρίσκεται η “Βόρεια Κύπρος”.Σημειωτέον ότι ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ βρίσκεται στην Νέα Υόρκη για να πραγματοποιήσει επαφές στο πλαίσιο της 79ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και έχει καταστήσει σαφές ότι θα εξηγήσει στον ΓΓ του ΟΗΕ γιατί δεν μπορεί ν’ αποδεχτεί τριμερή συνάντηση, επαναλαμβάνοντας ότι η πολιτική της κυριαρχικής ισότητας και του ίσου διεθνούς καθεστώτος είναι εθνική πολιτική, υποστηριζόμενη από την Τουρκία. Η κυριαρχική ισότητα είπε, μπορεί να γίνει αποδεκτή με τα 3Α (απευθείας πτήσεις, απευθείας εμπόριο, απευθείας επαφές). Εντούτοις υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία από την ελληνική πλευρά ότι οι συνομιλίες θα ξαναρχίσουν. Υπό ποιους όμως όρους;