Σειρά ενεργειακών διατάξεων περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή χθες το απόγευμα με τίτλο: «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων».
Ταυτόχρονα, το νομοσχέδιο περιέχει σημαντικά μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων της χώρας.
Επιπρόσθετα, το υπουργείο επιχειρεί να αντιμετωπίσει την μονοκαλλιέργεια των φωτοβολταϊκών στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, διασφαλίζοντας διά νόμου ηλεκτρικό χώρο για την ανάπτυξη των υπόλοιπων τεχνολογιών ΑΠΕ, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη διαφοροποίηση στα πλαίσια του εθνικού μίγματος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Σημειώνεται ότι το εν λόγω ζήτημα έχει επισημανθεί πολλάκις τόσο από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ όσο και από την αγορά και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, δεδομένου ότι το μερίδιο των φωτοβολταϊκών μεγαλώνει δυσανάλογα με αυτό των άλλων τεχνολογιών, επιφέροντας μεγαλύτερο «αποτύπωμα» στο τελικό αποτέλεσμα.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι τα νέα φωτοβολταϊκά συστήματα από την αρχή της χρονιάς προσεγγίζουν ήδη το 1,5 GW στο ηλεκτρικό σύστημα και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 2 GW έως το τέλος της χρονιάς, όταν τα αιολικά κατέγραψαν νέα έργα στο δίκτυο κατά το α’ εξάμηνο μόλις 90 MW και έχουν σε διαδικασία κατασκευής, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τους επόμενους 12-18 μήνες, συνολικά 900 MW.
Στο πλαίσιο της προώθησης της αποθήκευσης, το ΥΠΕΝ πρόκειται να προσφέρει αδειοδοτικά κίνητρα για την εγκατάσταση μπαταριών και σε κατόχους συμβατικών μονάδων, οι οποίες συνδέονται στο σύστημα μεταφοράς και είτε έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας από την 1η Ιανουαρίου 2024 είτε πρόκειται να βάλουν «λουκέτο».
Όπως ισχύει και για τα υπόλοιπα μέτρα προώθησης της αποθήκευσης, οι μπαταρίες θα αδειοδοτηθούν με fast track διαδικασίες. Έτσι, η τροποποίηση των υπόλοιπων αδειών των συμβατικών μονάδων -όπως των όρων σύνδεσης και της περιβαλλοντικής αδειοδότησης- θα εξετάζονται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα από τις αρμόδιες αρχές.
Οι ενεργειακές διατάξεις
– Αποσαφηνίζεται το πλαίσιο χορήγησης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για την εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για εφαρμογή με ταυτοχρονισμένο ή εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό και η διαδικασία μετάπτωσης των αιτημάτων για ενεργειακό και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό σε ταυτοχρονισμένο ή εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό. Παράλληλα, προβλέπεται η κατά προτεραιότητα χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται στον Διαχειριστή του Συστήματος για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης αποκλειστικά από Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018, Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας ή Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών με συμμετοχή σε αυτές ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού και αποκλειστικά για ταυτοχρονισμένο και εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό.
– Παρατείνονται προθεσμίες ώστε να καταστεί δυνατή η ωρίμανση έργων ΑΠΕ που αναπτύσσονται στα νησιωτικά συστήματα, ενώ παράλληλα εισάγονται προβλέψεις ώστε να καταστεί δυνατή η σύνδεση σταθμού ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση στη νήσο Πόρος, στο πλαίσιο της υλοποίησης του Στρατηγικού Πλαισίου Πρωτοβουλίας για τα ελληνικά νησιά «GR-eco islands», του άρθρου 21 του ν. 4936/2022 (Α’ 105).
– Θεσπίζεται Πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «Συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων, μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης προς ενίσχυση της ενεργειακής του απόδοσης.
– Ρυθμίζεται το πλαίσιο χορήγησης ενισχύσεων και εγκατάστασης των μικρών ανεμογεννητριών, ανάλογα με το συνολικό τους ύψος και την επιφάνεια σάρωσης της πτερωτής τους, διασφαλίζοντας τη μείωση της οπτικής όχλησης κατά την υλοποίησή τους.
– Καθορίζεται ο τρόπος επιστροφής και μείωσης των εγγυητικών επιστολών (κατά 70%) σε κατόχους σταθμών ΑΠΕ και Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
– Καθορίζεται ότι συμβατικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που βρίσκονται είτε στην ηπειρωτική είτε στη νησιωτική Ελλάδα και οι οποίοι τίθενται εκτός λειτουργίας, δύναται να τροποποιηθούν σε σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι συνολικής ισχύος 450 MW. Από την πρωτοβουλία αυτή θα επιτευχθεί μείωση της επιβάρυνσης των καταναλωτών στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.
– Καθορίζεται το πλαίσιο προσθήκης μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από υφιστάμενους ή υπό ανάπτυξη φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Επίσης, καθορίζεται το αρχικό όριο ισχύος των σταθμών ΑΠΕ που μπορούν να ενταχθούν στις προβλέψεις της προτεινόμενης ρύθμισης, το οποίο μπορεί να τροποποιείται με Υπουργική Απόφαση.
– Εισάγεται πρόβλεψη για τη δημοσίευση πρόσκλησης, μέσω σχετικής Υπουργικής Απόφασης, για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για τη χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης και την εγκατάσταση μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι σταθμοί αποθήκευσης που θα επιλεγούν στο πλαίσιο της πρόσκλησης αυτής δεν θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς δεν θα λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση.
Ενίσχυση μίγματος τεχνολογιών ΑΠΕ
Διασφαλίζεται ηλεκτρικός χώρος για την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών, σταθμών βιομάζας και μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών που συνδέονται στο δίκτυο του ΕΔΔΗΕ, ώστε να ενισχυθεί, κατά το δυνατό, το μίγμα τεχνολογιών ΑΠΕ (αντιμετώπιση «μονοκαλλιέργειας» φωτοβολταϊκών σταθμών) που συμμετέχουν στο ενεργειακό μίγμα του τοπικού συστήματος και της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράλληλα εισάγεται πρόβλεψη ώστε να προχωρήσει η έκδοση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για έργα ΑΠΕ που εγκαθίστανται στην Πελοπόννησο και τα οποία έχουν επιλεγεί στο πλαίσιο του άρθρου 132 του ν. 4819/2021 (Α’ 129).
Ενιαία εγγυοδοσία ανακυκλώσιμων υλικών
Στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ προβλέπεται επίσης η εφαρμογή ενιαίου πανελλαδικού συστήματος εγγυοδοσίας για πλαστικές και από αλουμίνιο φιάλες μέχρι το τέλος του 2025.
Οι καταναλωτές θα επιστρέφουν τα προαναφερόμενα ανακυκλώσιμα υλικά και θα λαμβάνουν πίσω ένα ποσό που θα οριστεί στη συνέχεια με υπουργική απόφαση. Οι υπόχρεοι παραγωγοί συσκευασίας ποτών υποχρεούνται να οργανώσουν ένα ενιαίο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών πανελλαδικής εμβέλειας, για την εφαρμογή του συστήματος επιστροφής εγγύησης.
Προβλέπονται περίπου 15.000 σημεία επιστροφής στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος. Εκεί, επιστρέφοντας τις φιάλες, θα εισπράττουν το αντίτιμο της εγγυοδοσίας.
Επίσης, θεσπίζονται ειδικοί όροι δόμησης για την ανέγερση κλειστού γυμναστηρίου στον Δήμο Γαλατσίου Αττικής, ενώ παρατείνεται στην περιοχή της Καλντέρας στη νήσο Θήρα έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και όχι πέραν της 31ης.12.2025 η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια ή επεκτάσεις υφιστάμενων κτιρίων και πισινών ή άλλων υδάτινων επιφανειών.
Ακόμη για την ίδια περιοχή επιβάλλεται η εκπόνηση μελέτης στατικής επάρκειας για το σύνολο των υφιστάμενων κτισμάτων με χρήση τουρισμού – αναψυχής ή καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος από τους ιδιοκτήτες εντός 2 ετών. Όπως αναφέρεται, η τήρηση της ανωτέρω υποχρέωσης είναι αναγκαία για τη λειτουργία αυτών μετά την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας. Επιπρόσθετα, η οικεία Υπηρεσία Δόμησης διενεργεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 έλεγχο στο σύνολο των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί την τελευταία πενταετία.
(από την εφημερίδα “ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ”)