,
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξέφρασε την υποστήριξη της Μόσχας στις επιθετικές “διαθέσεις” του Ιράν κατά του Ισραήλ στη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Ισλαμικής Δημοκρατίας, Μασούντ Πεζεσκιάν, στις 11 Οκτωβρίου στο Ασγκαμπάτ του Τουρκμενιστάν. Η Ρωσία, ούτως ή άλλως, ενισχύει την αμυντική βιομηχανία του Ιράν αγοράζοντας χιλιάδες βαλλιστικούς πυραύλους και drones-καμικάζι για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι δηλώσεις του Πούτιν ήρθαν στον απόηχο της επίθεσης του Ιράν με περίπου 200 πυραύλους κατά κατοικημένων περιοχών στο Ισραήλ την 1η Οκτωβρίου και ουσιαστικά παρέχουν στήριξη και στους πληρεξούσιους της Τεχεράνης στην περιοχή, όπως η Χαμάς, η Χεζμπολάχ, οι Χούθι και η παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ. Το Ιράν και οι εντολοδόχοι του αποτελούν σοβαρή απειλή για τον ενεργειακό τομέα, ιδίως για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στη Μέση Ανατολή. Η συνεχιζόμενη ένταση στον Περσικό Κόλπο και οι ιρανικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ ενδέχεται να κλιμακωθούν περαιτέρω σε μια στρατιωτική σύρραξη σε ολόκληρη την περιοχή. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει στον αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το 30% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου. Το Ιράν έχει απειλήσει πολλές φορές πως θα αποκλείσει τα Στενά, ενώ οι πληρεξούσιοι της Τεχεράνης εξαπολύουν επιθέσεις στην περιοχή.
Ειδικότερα, οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης -που υποστηρίζονται από το Ιράν- εναντίον τάνκερ που μεταφέρουν αργό πιθανόν να κλιμακωθούν και να επεκταθούν σε όλους τους επιμέρους τομείς της ναυτιλιακής δραστηριότητας στον Κόλπο. Ελλείψει αποτελεσματικών αντιμέτρων από τη Δύση, οι τρομοκρατικές ομάδες της Μέσης Ανατολής και οι ιρανικές δυνάμεις δεν αποθαρρύνονται από το να εμποδίσουν τη ναυσιπλοΐα σε ολόκληρη την Αραβική Χερσόνησο, μπλοκάροντας ζωτικής σημασίας εμπορικές θαλάσσιες οδούς.
Η ανησυχία των Δυτικών για πιθανή ναρκοθέτηση των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν και κλιμάκωση των επιθέσεων από τους Χούθι απαιτούν συλλογική δράση, συμπεριλαμβανομένης και μιας στρατιωτικής αντίδρασης, που αφενός θα πλήξει συντριπτικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες των Χούθι και αφετέρου θα εκκαθαρίσει από νάρκες τη θαλάσσια περιοχή.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ιράν χρησιμοποιεί τη στρατηγική στόχευσης των πρώτων υλών που διαθέτουν οι αντίπαλοί του για να προκαλέσει τη μέγιστη δυνατή ζημιά. Το 2019, οι Χούθι της Υεμένης επιτέθηκαν σε δύο διυλιστήρια πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, με αποτέλεσμα να μειωθεί άνω του 50% η παραγωγής πετρελαίου του Βασιλείου και, ως τούτου, να αυξηθούν οι τιμές του αργού. Το 2022, πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων δέχθηκαν επίθεση από drone που ανήκε σε πληρεξούσιους του Ιράν. Τα ΗΑΕ δεν κλιμακώθηκαν την ένταση με την Τεχεράνη ως απάντηση και το Ιράν απέδειξε πως μπορεί διά της βίας να απειλεί απρόσκοπτα με αποσταθεροποίηση τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2024, το Ιράν και τα ΗΑΕ έγιναν μέλη των BRICS. Μα και αυτή η εξέλιξη δεν θα προστατεύσει τα ΗΑΕ από πιθανές μελλοντικές επιθέσεις μέσω “αντιπροσώπων”.
Επιπλέον, το Ιράν έχει εκφράσει την πρόθεση να χτυπήσει και σε περιοχές εκτός Μέσης Ανατολής. Τον Απρίλιο του 2024, στο Telegram του IRGC κυκλοφόρησαν πληροφορίες ότι το Ιράν θα πρέπει να επιτεθεί σε στόχους στο Τελ Αβίβ και στα λεγόμενα “κέντρα ισραηλινής παρουσίας” στο Μπακού, την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν. Το Ιράν έχει απειλήσει με χτύπημα στα διυλιστήρια πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν σε αντίποινα για ενδεχόμενη ισραηλινή στρατιωτική δράση κατά υποδομών που σχετίζονται με το ιρανικό πετρέλαιο. Και τα δύο κράτη είναι μέλη των BRICS, αλλά το Αζερμπαϊτζάν ακολουθεί ανεξάρτητη πολιτική και συνεργάζεται στον αμυντικό τομέα με τον “μεγάλο εχθρό” της Τεχεράνης.
Η Ρωσική Ομοσπονδία, που πρόσφατα υπέγραψε συμφωνία εταιρικής σχέσης με το Ιράν, ίσως είναι από τους κύριους αποδέκτες των απειλών του Ιράν κατά των πετρελαϊκών υποδομών. Καθώς οι δυτικές κυρώσεις αναγκάζουν τη Ρωσία να πωλεί πετρέλαιο σε τιμές χαμηλότερες της αγοράς σε πελάτες όπως η Κίνα, οι διαταραχές που προκαλούν αύξηση της τιμής του πετρελαίου στις ρωσικές “γκρίζες” εξαγωγές θα επιτρέψουν μεγαλύτερα κέρδη για να τροφοδοτηθεί η συνεχιζόμενη εισβολή στην Ουκρανία.
Η αμερικανική αντίδραση στις ενέργειες του Ιράν ήταν υποτονική και ασυνεπής, πιθανότατα σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Στον απόηχο της δεύτερης επίθεσης της Τεχεράνης με βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ στις αρχές Οκτωβρίου, η κυβέρνηση Μπάιντεν αποθάρρυνε την Ιερουσαλήμ να πλήξει τις ιρανικές πετρελαιοπηγές, προτείνοντάς της να αναζητήσει εναλλακτικούς στόχους. Οι φόβοι για την άνοδο των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου, που θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές τη βενζίνη, είναι κατανοητοί για τη σημερινή κυβέρνηση ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου. Από την άλλη, ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο ανακοίνωσαν την ανάπτυξη των αντιπυραυλικών συστοιχιών THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) στο Ισραήλ, ίσως για να διασφαλίσουν ότι ο ισραηλινός άμαχος πληθυσμός θα προστατεύεται καλύτερα από πιθανά πυραυλικά πλήγματα του Ιράν, τα οποία θα στοχεύουν να επιφέρουν σημαντικές απώλειες μεταξύ των αμάχων και θα μπορούσαν να αναγκάσουν το Ισραήλ να αντιδράσει πιο επιθετικά από ό,τι θα ήθελε η Ουάσινγκτον.
Στο μεταξύ, ένας άλλος γεωπολιτικός αντίπαλος των Ηνωμένων Πολιτειών, η Κίνα, θα είναι ο μεγάλος χαμένος εάν οι τιμές του πετρελαίου αυξηθούν από την κλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, ιδίως αν αποκλειστούν τα Στενά του Ορμούζ από το Ιράν. Σε αυτό το ενδεχόμενο, η τιμή του πετρελαίου θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 100 δολάρια το βαρέλι, επιβαρύνοντας οικονομικά την Κίνα, η οποία εισάγει περίπου τα 3/4 των πετρελαϊκών της αναγκών: το 15% από το Ιράν και περίπου το 15% από τη Σαουδική Αραβία. Επιπλέον η Κίνα θα πρέπει να αναζητήσει άλλες πηγές πετρελαίου, εάν οι ισραηλινές δυνάμεις στοχεύσουν τις πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν. Σημειωτέον ότι το Πεκίνο είναι ο μεγαλύτερος “πελάτης” της Τεχεράνης στις προμήθειες πετρελαίου.
Ιστορικά, το Ιράν και οι πληρεξούσιοι του απειλούν τον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα για να ασκήσουν πιέσεις έναντι δυνάμεων που βασίζονται στην οικονομικά προσιτή ενέργεια. Στον “πόλεμο των δεξαμενόπλοιων” τη δεκαετία του 1980, το Ιράν επιτέθηκε και σε δεξαμενόπλοια υπό αμερικανική σημαία, προκαλώντας παγκόσμια πετρελαϊκή κρίση. Είναι προφανές μέσω των ενεργειών των Χούθι και των απειλών που προέρχονται από την Τεχεράνη ότι αυτή είναι και πάλι η πρόθεσή τους. Εάν η Δύση δεν αναλάβει αποφασιστική δράση για να προστατεύσει τον εαυτό της και τους συμμάχους της από το Ιράν και τους πληρεξουσίους του, οι επιπτώσεις στην ασφάλεια θα γίνουν αισθητές όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο, όπου οι διαταραχές στον τομέα της ενέργειας θα επηρεάσουν σχεδόν όλες τις οικονομίες και θα μπορούσαν να προκαλέσουν παγκόσμια ύφεση.
(forbes, capital.gr)
, ,
,
© 2010-2022 ENERGYPRESS. All rights reserved.
,
Designed by Citronio | Developed by imarketing.gr